Johanna Hendrika’s website
woensdag 17 september – zondag 21
september
Tyborøn woensdagmorgen 09.00 uur. De
lucht: lichtbewolkt. De wind: noordwest
kracht 2 – 3. De golfhoogte: na diverse
dagen met veel wind nog steeds tot 3
meter hoog. Als de wind, zoals nu, in een
gunstige richting staat, mag ´t wat ons
betreft wel een beetje meer zijn. We varen
onder volle zeilen, maar voorlopig is er
meer golfslag dan wind en moet de motor
erbij om voldoende voortgang te maken.
In de loop van woensdagnacht draait de
wind naar het westen. Den Helder blijft
bezeild, maar nu met een aandewindse
koers. De winddraaiing was voorzien in de
'gribfiles' die we in Tyborøn hebben
downgeload, de felle buien die nu ontstaan
echter niet. Vanaf kracht 2-3 neemt de
wind korte tijd plotseling toe tot tegen de
30 knopen, windkracht 7. Soms zie je de
buien aankomen. Dan stapelen de
cumuluswolken zich op en kleurt de hemel
donker. Andere keren blijven ze
onzichtbaar totdat de wind door het want
fluit. Het is onaangenaam zeilen. Vaak
duren de buien slechts enkele minuten. Op
het moment dat zo'n bui begint rollen we
de genua weg, maar af en toe krijgt de
Johanna Hendrika een flinke helling te
verduren. Een waterafsluiter blijkt defect
te zijn en bij grote helling loopt een van de
wasbakken over. Heel veel water komt er
niet binnen, maar er komt vuil uit de
leidingen mee. Op het aanrecht wordt het
een vieze boel en soms loopt zelfs water
de koelkast binnen. Ik kom mijn kooi uit
om Dick te helpen de boel te redderen.
De buien houden tot donderdagnacht
aan. Van slapen komt niet veel. We
varen nog steeds tegen wind en golfslag
in en af en toe wordt je uit je kooi
gelanceerd. Donderdagnacht, tijdens
Dick's wacht, draait de wind volgens
voorspelling naar het noorden en worden
de scheepsbewegingen rustiger. Ik val
onmiddellijk in een diepe slaap en wordt
ternauwernood op tijd wakker om Dick af
te lossen.
De thuisvaart
Langs Duitse en Deense
eilanden - een zeiltocht
door heden en verleden
2013
Ten noorden van de waddeneilanden kruisen
we twee 'shipping lanes'. Ten noorden van
Vlieland draaien deze met de Nederlandse
kust mee in zuidelijke richting. Omdat de
'shipping lanes' haaks gekruist moeten
worden is het voor ons de kortste weg om
deze net ten oosten van de draaiing in
zuidoostelijke richting te doorkruisen. Je
komt dan bij het Stortemelk terecht, de geul
tussen Vlieland en Terschelling. Vandaar
zouden we ten noorden van Vlieland in
westelijke richting naar Den Helder kunnen
varen, maar met de comfortabele
haven van Vlieland zo dicht binnen
bereik besluiten we om daar maar te
pauzeren, een douche te nemen en
wat te rusten. We zijn nog nauwelijks
afgemeerd of we krijgen bezoek van
de marechaussee, die ons op de AIS
installatie heeft zien binnenvaren. Na
papierencontrole wordt ons eindelijk
rust gegund.
Zaterdagochtend is het om half twaalf
hoogwater Harlingen. Om rond deze
tijd bij het Oude Vlie te zijn
vertrekken we om kwart voor tien. Zo
houden we de hele route over de
wadden naar Den Helder stroom mee
en passeren we de smalle en ondiepe
geul bij het Oude Vlie bij maximale
waterhoogte. Om half drie varen we
het Nieuwediep binnen en na een
vlotte schutting door de
Koopvaarderssluis meren we om drie
uur af bij jachthaven Breewijd in
Dern Helder, met een zoetwaterkraan
onder handbereik. Hier wacht ons nog
een belangrijke klus, het ontzouten
van ons stalen schip. Het zoute water
heeft onder de vloer flink staan te
klotsen. We monteren een spuitmond
op de waterslang waarmee de
buikdenning tot in de kleinste hoekjes
met een straal zoet water van
zoutsporen wordt ontdaan. De
volgende morgen krijgen ook het dek
en de kuip een beurt.
De laatste etappe, door het
Noordhollands Kanaal van Den Helder
naar Alkmaar, verloopt in alle rust.
We vertekken om half een, de
bruggen draaien vlot en om half vijf
meren we af op Johanna Hendrika's
vaste ligplaats, de gemeentelijke steiger
langs het afgesneden kanaalvak.
Johanna Hendrika's reis duurde vijf weken,
van 17 augustus tot en met 21 september
2013. De totaal afgelegde afstand bedroeg
1267 mijl. De hoogste gemeten snelheid
was 12 knopen. Deze werd gemeten
tijdens een bui op de Noordzee ten
noorden van Borkum, tijdens welke de
windsnelheid tot 44 knopen opliep,
windkracht 9 op de schaal van Beaufort.
De wind kwam van achteren; de Johanna
Hendrika zeilde met twee reven in het
grootzeil en een gedeeltelijk ingedraaide
genua. De theoretische maximale
rompsnelheid van de Johanna Hendrika
bedraagt 4,54 x de wortel uit de waterlijn,
ofwel 4,54 x √9,66 = 14,1 km/u of 7,61
knoop. We gaan regelmatig wel iets sneller
dan die theoretische topsnelheid, maar het
is opmerkelijk hoe ver onder dit soort
extreme omstandigheden de maximale
snelheid overschreden kan worden. Het
zegt iets over de kwaliteit van het ontwerp
dat de boot in deze omstandigheden goed
handelbaar blijft. De overwegend lichte
winden tijdens de reis kwamen ten
voordele van de oliemaatschappijen: er
werd 525 liter dieselolie verstookt.
Vertrek uit Tyborøn.