Johanna Hendrika’s website

Maandagochtend 2 juni: de Johanna Hendrika ligt aan de watertankplaats. Opstappers René en Jan Willem hebben treinvertraging, maar nemen in Alkmaar een taxi om met ons de spoorbrug van 10.25 nog te halen. Tevergeefs, op dat tijdstip draait hij vandaag niet en we moeten een half uur wachten. Na een paar weken met doorgaans stevige Oostenwinden is het nu wel erg rustig: de Deutsche Wetterdienst verwacht windkracht 2 tot 3 uit veranderlijke richtingen voor de Duitse Bocht. Er zal wel wat gemotord moeten worden, maar dat zien we straks buiten wel. Mijn vrouw Joke, Dick's moeder en goede vrienden Maria en André zwaaien ons uit in Alkmaar, al eerder was Gre, een andere goede bekende, een bakblik vol met appelflappen komen brengen. Het voorlopig reisdoel is Flekkefjord, op de zuidwestpunt van Noorwegen. Of dat ook haalbaar is zal uit de weersomstandigheden moeten blijken; rond 14.00, ten zuiden van de spoorbrug onder Den Helder steekt er wat meer wind op, maar niet uit een gunstige richting: noordoost. Naar Noorwegen is de wind voorlopig pal tegen. Voorbij de Kooijbrug, onder Den Helder, zijn duikers aan het werk. Even dreigen we tot 17.00 te moeten wachten, maar we mogen doorvaren naar de

Koopvaarderssluis. Daar wacht ons echter een onaangename verassing: er is schade aan een sluisdeur en er kan voorlopig niet geschut worden. We meren af naast de Capella, waarmee ons de tweede schutting – na reparatie – beloofd is. Op de sluis zien we de oorzaak van de averij. Een grintschip, de Grinza 4, is bij het binnenvaren van de sluis tegen een van de deuren opgevaren, waardoor deze ontzet is. Monteurs repareren de schade provisorisch en om 17.00 kunnen we schutten. Te koste van enkele krassen op de stootrand, want naast de Capella hebben we aan iedere kant nog maar een centimeter of dertig over om door zijn schroefwater te manoeuvreren. Met de noordoosten wind hebben we het Marsdiep en het eerste deel van het Molengat, de smalle geul tussen Texel en de Noorderhaaks, bezeild en met kluiver, fok, middenstagzeil en bezaan lopen we een halfuurtje zes knoop in de avondzon. Daarna is de pret afgelopen en vervolgen we onze route langs de noordkust van Texel, Vlieland en Terschelling op de motor. Om 20.00 diner – Joke had een nasimaaltijd meegeven. Ten noorden van Terschelling zullen we naar het noorden afbuigen en de shipping lanes oversteken. Om zuinig met de brandstof om te gaan beperken we het toerental van de motor tot 1300, wat de Johanna Hendrika een snelheid van tussen de 5,5 en 6 knoop geeft. De lucht betrekt, het zicht is matig, maar als het straks donker is zullen we de lichtboeien beter in zicht krijgen. Omstreeks 0.00 zijn we bij de lichtboei TE 1, waar we het verkeersscheidingsstelsel ten noorden van de Waddeneilanden oversteken. Dit moet zuiver haaks gebeuren, de boetes voor schuin oversteken zijn niet mals. Om 02.45 – we zijn er nog net niet overheen – loopt de motor onregelmatig en slaat af. De dagtank is nog niet leeg, maar de brandstof gaat door het slingeren van het schip nogal heen en weer in de tank. Er wordt bijgevuld en ontlucht, maar een kwartiertje later loopt de motor weer onregelmatig. Dan wordt de

oorzaak ontdekt: er zit wat vuil onderin de tank. Na aftappen en overschakelen van brandstoffilter loopt alles weer regelmatig. Om 08.45 ontbijt met gebakken eieren met spek, waarna we de tweede 'shipping lane' oversteken, weer met een haakse koers. Rond 10 uur zijn we er doorheen en kunnen we onbelemmerd koers zetten naar Flekkefjord. In de vroege ochtend draait de wind naar het oosten en kunnen de zeilen erbij en om 06.00 kan de motor af – we lopen 6,5 knoop. Later in de ochtend neemt de wind wat af, maar we kiezen voor rust en zuinigheid met brandstof en zeilen met gemiddeld 4 knoop in noordelijke richting. Als de zon erbij komt zijn de omstandigheden redelijk ideaal. Wegens het ontbreken van taart vieren we René's verjaardag met beschuit met aardbeien. De avond verloopt aanvankelijk rustig. Na een diner met lamsbiefstukjes en een glaasje wijn kan er af en toe gezeild worden,

maar moet regelmatig de motor erbij. De wind draait binnen twee uur tijd 360 graden. Om 23.30 steekt er echter een mooie oostenwind op en gaan de zeilen er weer op: bezaan, middenstagzeil, fok en kluiver. Na een half uur neemt de wind flink in kracht toe tot een dikke zes en moet de kluiver eraf. Die kan er pas 's morgens weer bij. Echter niet nadat op 55.40.10 Noorderbreedte, zo'n 150 mijl voor Flekkefjord, enkele stiksels aan het achterlijk van de bezaan losraken. Dick weet dit zeil weg te krijgen voordat verdere schade ontstaat, maar tot Noorwegen zullen we het zonder moeten doen. Voorlopig waait het daarvoor hard genoeg. Op middenstagzeil en fok lopen we 8 knoop. Tegen 04.00 zakt de wind wat af en kan de kluiver er weer bij. Een buienfront met nu en dan felle slagregens trekt over, later in de ochtend klaart het op. De wind blijft oostelijk en

we zeilen met 4 knoop verder. Voor de Deense kust staat een flinke zee met af en toe enkele veel hogere golven ertussen. Je ziet ze langs de horizon naderen; soms is het net of er een bootje aankomt. Tegen deze golven is de inrichting van de Johanna Hendrika nog niet bestand. Provisorisch worden een aantal zaken zeevast gezet: een reddingboei moet de nota bene pas vastgezette koelkast op zijn plaats houden. In Flekkefjord zullen we alles nog eens doorlopen. Daar wachten ons ook een flinke schoonmaakbeurt en het stikwerk aan de bezaan: we hebben reserve zeildoek, zeilgaren en -naalden aan boord. In de loop van woensdag komen we op de hoogte van het Skagerrak. De zware golfslag van langs de Deense kust verdwijnt. Het weer blijft helder en droog, de wind is veranderlijk. Af en toe kunnen we zeilen, dan weer moet de motor erbij. We worden weer geconfronteerd met de onregelmatige loop van de eerste nacht. Als de motor afslaat vervangen we de beide oliefilters. Daarna zijn er tot Flekkefjord geen problemen meer. 's Nachts repareer ik nog een verstopt toilet. Na een hazenslaapje van een uur of drie liggen we voor de Listafjord, via welke Flekkefjord bereikbaar is. Het is even zoeken naar de juiste doorgang, maar om zes uur 's morgens liggen we aan een – gratis – gemeentelijke steiger. Alleen water en elektriciteit moeten betaald worden. Nadat het dek is afgespoeld en water getankt is, wordt de dag gevuld met stof- en waterzuigen, dweilen en zeevast zetten. donderdag 5 juni 2008

Het vertrek

Oostzeereis 2008