Johanna Hendrika’s website

moesten de appartementen komen, alle met uitzicht over zee. Bij het stilleggen van de bouw was hiervan slechts een klein aantal van gerealiseerd, de meeste gebouwen waren nog in het casco- stadium. De appartementengebouwen hebben een strakke rechthoekige opzet, die ze een moderne zakelijke uitstraling geeft. Aan de zeekant zou langs het strand een wandelboulevard komen, aan de landzijde een brede parkachtige zone. Op een aantal punten zou het complex vanaf het strand tot aan het einde van de parkachtige zone, worden doorsneden door lagere gebouwen haaks op de hoofdrichting van het complex, die met hun gewelfde vorm en rondgaande galerijen onder een breed dakoverstek een feestelijke uitstraling zouden hebben. Hier werden functies als restaurants, café´s en theaters geprojecteerd. Hiervan is er slechts één uitgevoerd. In het middelpunt van het

complex is een enorm zalencomplex gebouwd, waarin plaats was voor massabijeenkomsten voor alle gasten. Met een zuilengalerij rondom kreeg dit de klassieke uitstraling waar Hitler zo dol op was. Hier is echter niets van over; de Russen hebben het na de Duitse nederlaag opgeblazen. In een van de musea over de geschiedenis van het complex staat een 18 meter lange maquette van 'Seebad Rügen' op basis van het oorspronkelijke ontwerp. De maquette maakt je nieuwsgierig – als geïnteresseerde in architectuur en stedebouw zou ik zo'n gigantisch complex wel eens geheel uitgevoerd willen zien om te kijken hoe zoiets werkt. Maar 'Seebad Rügen' is wel een voorafschaduwing van hoe Hitler wilde dat Duitsland eruit zou gaan zien. Een wereld waar totale controle over iedereen zou zijn en waar men met massa-bijeenkomsten en -activiteiten tot gewenst gedrag gedresseerd en gedrild

Langs Duitse en Deense eilanden - een zeiltocht door heden en verleden

2013

werd. Wat het grootste vakantiecentrum ter wereld had moeten worden ademt zozeer de nazi- ideologie uit dat men er na de oorlog geen raad mee wist. Het complex wordt grotendeels aan het oog onttrokken; zowel vanaf de strand- als vanaf de landzijde wordt het door hoog geboomte ingesloten. In de DDR tijd had de Nationale Volksarmee er zijn opleidingsscholen; sinds 1992 staat het grotendeels leeg. Van de meest zuidelijke vleugel is een stukje gerestaureerd door het Nederlandse architectenbureau Kempe Till; hier is nu een jeugdherberg gevestigd. Er komen flink wat nieuwsgierigen kijken, maar der meeste toeristen trekken naar de andere badplaatsen op het eiland. In Ralswiek hebben ieder jaar gedurende drie maanden de 'Störtebeker Festspiele' plaats. Langs het water is een enorm openluchttheater met rond de 8000 zitplaatsen. Ieder jaar wordt er een nieuw stuk over Klaus Störtebeker opgevoerd, een

legendarische middeleeuwse piraat, die als een soort Robin Hood gezien wordt. Ik kan nog een kaartje voor vanavond bemachtigen. Het hele terrein voor het theater staat vol met autobussen, wie zijn auto in de omgeving wilde parkeren moet soms wel twee kilometer lopen en een kwartier voor aanvang van de voorstelling levert ook een veerboot drommen toeschouwers aan. Ook hier ontkomt men niet aan de recente Duitse geschiedenis. Het openluchttheater in Ralswiek werd in 1959 gebouwd en meteen na de opening werd hier de 'Dramatische Ballade Klaus Störtebeker' gespeeld, een spektakel met meer dan 1000 acteurs en figuranten. In de toenmalige DDR werd Störtebeker, vanwege het sociale karakter van zijn daden, tot historische held verheven. Deze DDR-traditie werd in het nieuwe Duutsland voortgezet. Al sinds kort na de 'Wende' wordt hier in het kader van de 'Störtebeker Festspiele' ieder jaar een nieuw stuk over de piraat opgevoerd. Deze voorstellingen moeten het vooral van het effectbejag hebben. Rechts van het enorme podium ziet men middeleeuwse huizen in Wismar met de Nicolaikerk in aanbouw, rechts het landgoed van Störtebekers vader, een verarmde landedelman wiens landgoed regelmatig overvallen wordt. Daartussen kijkt men uit over het water, waar enkele speciaal voor de voorstelling gebouwde

koggeschepen heen en weer varen en af en toe de kust onder vuur nemen. Legertjes stormen op paarden over het enorme podium; stuntmannen leveren zwaardgevechten op leven en dood en honderdvijftig figuranten zorgen voor een levendig straatbeeld in het middeleeuwse Wismar, waar markt gehouden wordt. De opeenvolgende aktes van het stuk worden aan elkaar gezongen door een populaire Duitse schlagerzanger. Aan het slot krijgen de toeschouwers nog een groot vuurwerk te zien. De inhoud van het stuk is wat dun, maar de enscenering maakt het tot een bijzonder schouwspel dat het hele seizoen bijna volle zalen trekt.

Links: openluchttheater in Ralswiek met nagebouwde koggen. Rechts: het Boddenlandschap.

Een monument voor een DDR- coryfee in Prora verdwijnt langzaam in het struikgewas.